Ayva, sarı rengiyle sonbaharı ve hüznü anımsatan, çiğ veya pişmiş olarak sevilerek tüketilen bir meyvedir. Ayva ağacı, Gülgiller familyasındandır ve sonbaharda olgunlaşan meyvesi elma ve armudu andırır. Ancak daha iri, sarı renkli ve çeşitlerine göre sert veya gevrek etli, buruk tatlı ve hoş kokuludur. Yumuşak çekirdeklerinin sayısı 20-40 arasında değişir. Ayva meyvesinin çeşitleri, armut ve elmaya göre oldukça azdır. Bunun nedeni, ayva çeşitleri üzerinde geniş ıslah çalışmalarının yapılmamış olmasıdır. En önemli ayva çeşitleri arasında ekmek ayvası, şeker (gevrek) ayvası, limon ayvası, tekkes ayvası ve bardak ayvası bulunmaktadır.

Ayva, taze olarak tüketilebildiği gibi külde pişirilerek de yenebilir. Ayrıca etli yemeği, tatlısı, reçeli, marmeladı ve kompostosu yapılarak da tüketilir. Ayva buzdolaplarında üç ay süreyle bozulmadan saklanabilir. Ayva çiçeği kaynatılıp içildiğinde annelerin sütünü artırır, kalbi güçlendirir ve baş ağrısına iyi gelir. Ayva kabuklarının kaynatılıp içilmesi, idrar yolu iltihaplarında iyileşmeyi hızlandırır. Ağızdaki yaralar, boğazdaki şişlik ve ağrı için ayvanın kendisi, ayva çiçeği veya yaprakları kaynatılıp içilebilir. Ayrıca uykusuzluk sorunu olanlar, ayva çiçeği ve yapraklarını çay gibi demleyip içebilirler.

Yüksek lif oranıyla tok tutucu bir meyve olan ayvanın 100 gramı yaklaşık 60 kaloridir. 1 adet ayva yenildiğinde yaklaşık 60 kalori alınmış olur. Kilo vermek için diyet listesine gönül rahatlığıyla eklenebilecek ayva, az sulu ve yüksek lifli olması nedeniyle çiğnenmesi ve yutulması zor bir meyvedir. Bu nedenle sindirimi de nispeten zordur ve sindirim sürecinde kalori harcanmasına neden olur. Dolayısıyla 1 adet ayva 60 kalori olsa da bunun tamamı vücutta kalori olarak kullanılmaz. Ayva, sindirim sistemine yardımcı olur, tansiyonu düşürür, karaciğere destek olur ve C vitamini için çok iyi bir kaynaktır.

Ayva, günlük demir ihtiyacının %4'ünü, C vitamini ihtiyacının %25'ini, fosfor ihtiyacının %2'sini ve bakır ihtiyacının %6'sını karşılar. Antioksidan yönünden zengin olan ayva, kansere karşı korunmak için tüketilmesi gereken meyveler arasında gösterilmektedir. Ayrıca yüksek C vitamini içeriğinin, özellikle sigara ve alkol kullananlarda kalp ve damar sağlığını korumakta etkili olduğu bilinir. İçinde bulunan selenyum, bağışıklık sistemini güçlendirir.

1 adet ayva dört eşit parçaya bölünür ve katı meyve sıkacağının sıkma haznesine koyulur. Üzerine 1 kase taze nane yaprakları eklenip birlikte çekilir. Her gün 1 su bardağı içilmesi, bağışıklığı artırır, tok tutar ve kabızlığı önleyerek kilo vermede yardımcı olur.