Hayvanlarda deli dana hastalığı nasıl belirtiler gösterir?

Sığırlarda görülen ölümcül bir nörolojik hastalık olan Deli Dana Hastalığı, beyin dokusunda süngerimsi bozulmalara yol açarak hayvanlarda ciddi nörolojik semptomlara neden olur. Prion adı verilen yanlış katlanmış proteinlerin sebep olduğu bu hastalık, hem hayvan sağlığı hem de insanlara bulaş riski nedeniyle halk sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır.

19 Kasım 2025

Deli Dana Hastalığı (Bovine Spongiform Encephalopathy - BSE) Nedir?


Deli dana hastalığı, sığırlarda görülen, beyin ve sinir sistemini etkileyen, ölümcül bir nörodejeneratif hastalıktır. Hastalığa, normalde zararsız olan ancak yanlış katlanarak enfeksiyona neden olan prion adı verilen proteinler sebep olur. Bu yanlış katlanmış prionlar, beyin dokusunda süngerimsi bir bozulmaya yol açar. İnsanlara bulaşabilme riski taşıdığı için halk sağlığı açısından da önemli bir konudur.

Deli Dana Hastalığının Başlıca Belirtileri


Hastalık genellikle 4-5 yaşlarındaki sığırlarda ortaya çıkar ve belirtiler sinsice başlayıp zamanla şiddetlenir. İşte deli dana hastalığının hayvanlarda gösterdiği temel belirtiler:

  • Davranış Değişiklikleri: Hayvanlarda nedensiz korku, sinirlilik, endişe hali veya depresyon görülebilir. Diğer hayvanlardan veya insanlardan uzak durma eğilimi, sürüden ayrılma isteği belirgindir.
  • Koordinasyon Bozukluğu (Ataksi): Hayvan yürürken sallanır, dengesiz hareket eder, ayakta durmakta zorlanır ve sık sık tökezleyip düşebilir. Arka bacaklarda özellikle belirgin olan bu güçsüzlük, hayvanın kalkmasını dahi zorlaştırabilir.
  • Duyusal Aşırı Hassasiyet: Normalde tepki vermeyeceği ses, dokunma veya ışık gibi uyaranlara karşı aşırı tepkiler (ürkme, sıçrama) gösterir. Özellikle yüz bölgesine dokunulduğunda şiddetli bir tepki verebilir.
  • Ağırlık Kaybı ve Zayıflama: İştah genellikle normal olmasına rağmen, hayvan hızla kilo kaybeder ve zayıflar. Bunun nedeni, vücudun enerji kullanımındaki bozukluklar olabilir.
  • Süt Veriminde Düşüş: Süt verimi olan ineklerde, belirgin bir şekilde süt miktarında azalma görülür.
  • Kaşıntı ve Yalanma: Bazı hayvanlarda, özellikle sırt ve sağrı bölgesinde şiddetli kaşıntı görülebilir. Hayvan bu bölgeleri sürekli yalar, duvarlara veya nesnelere sürtünerek kaşınmaya çalışır.
  • Diş Gıcırdatma (Bruksizm): Nedensiz yere dişlerini gıcırdatma, hastalığın nörolojik belirtilerinden biridir.
  • Genel Sağlık Durumunun Bozulması: Tüylerde kabarıklık, mat ve bakımsız bir görünüm, genel bir düşkünlük hali gözlemlenir.

Hastalığın Seyri ve Sonucu

Belirtiler ortaya çıktıktan sonra hastalık hızla ilerler. Hayvan birkaç hafta ile birkaç ay içinde (genellikle 2 hafta - 6 ay) yatma pozisyonuna geçer ve ayağa kalkamaz hale gelir. Sonunda komaya girerek ölür. Maalesef deli dana hastalığının herhangi bir tedavisi veya aşısı bulunmamaktadır.

Önemli Not:

Bu belirtileri gösteren bir hayvan görürseniz, durumu derhal bir veteriner hekime veya yetkili tarım ve hayvancılık birimlerine bildirmeniz çok önemlidir. Hastalığın yayılmasını önlemek ve halk sağlığını korumak amacıyla şüpheli vakalar hızlı bir şekilde kontrol altına alınmalıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Ayva Hangi Bölgede Yetişir?
Ayva Hangi Bölgede Yetişir?
Ayva Macunu Tarifi ve Malzemeleri
Ayva Macunu Tarifi ve Malzemeleri
Ayva Neye İyi Gelir?
Ayva Neye İyi Gelir?
Ayva Çekirdeği Sivilce Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Ayva Çekirdeği Sivilce Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Ayva Çekirdeği Maskesi Nasıl Yapılır?
Ayva Çekirdeği Maskesi Nasıl Yapılır?
;